Αίτια υπογονιμότητας
Υπολογίζεται ότι σε ένα ποσοστό 35-40% η αιτία της υπογονιμότητας αφορά μόνο τη γυναίκα, σε ένα ποσοστό 35-40% η αιτία της υπογονιμότητας αφορά μόνο τον άνδρα και σε ένα ποσοστό 20-30% αφορά και τους δυο.
Γυναικεία υπογονιμότητα
Η γυναικεία υπογονιμότητα μπορεί να αφορά τις σάλπιγγες, τις ωοθήκες, το ενδομήτριο ή τον τράχηλο της γυναίκας.
Σαλπιγγικός παράγοντας υπογονιμότητας
Υπολογίζεται πως επί του συνόλου των υπογόνιμων ζευγαριών στο 20-25% η αιτία αυτής αφορά τις σάλπιγγες. Η όλη διαδικασία της γονιμοποίησης του ωαρίου από το σπερματοζωάριο συμβαίνει στη σάλπιγγα, επομένως οποιαδήποτε παθολογική κατάσταση της γυναίκας που επηρεάζει την ανατομία ή τη φυσιολογική λειτουργία της σάλπιγγας μπορεί να οδηγήσει σε υπογονιμότητα. Οι συχνότερες παθολογικές καταστάσεις των σαλπίγγων είναι οι φλεγμονές αυτών, που μπορεί να προκαλέσουν απόφραξη του αυλού των σαλπίγγων, καταστροφή του τοιχώματος τους και τελικά δημιουργία υδροσαλπίγγων ή/και περισαλπιγγικών συμφύσεων.
Ωοθηκικός παράγοντας υπογονιμότητας
Στην κατηγορία αυτήν υπάγονται όλες εκείνες οι καταστάσεις οι οποίες προκαλούν ανωοθυλακιορρηξία (δεν πραγματοποιείται δηλαδή απελευθέρωση του ωαρίου της γυναίκας στο μέσο του κύκλου της). Κυριότερος εκπρόσωπος αυτών είναι το σύνδρομο των πολυκυστικών ωοθηκών, αλλά και η πρόωρη ωοθηκική ανεπάρκεια.
Ενδομητρικός παράγοντας υπογονιμότητας
Στην κατηγορία αυτήν ανήκουν όλες εκείνες οι παθολογικές καταστάσεις της ενδομήτριας κοιλότητας (δηλαδή του εσωτερικού της μήτρας) που εμποδίζουν στο να πραγματοποιηθεί η εμφύτευση του εμβρύου. Στην κατηγορία αυτή ανήκουν οι φλεγμονές της ενδομήτριας κοιλότητας, η ύπαρξη ενδομήτριων συμφύσεων, τα υποβλεννογόνια ινομυώματα και οι ευμεγέθεις ενδομητρικοί πολύποδες.
Ενδομητρίωση
Η ενδομητρίωση αποτελεί μια αγνώστου αιτιολογίας νόσο κατά την οποία έκτοπος ενδομήτριος ιστός αναπτύσσεται και σε άλλα σημεία της κοιλιάς της γυναίκας, πλην της ενδομήτριας κοιλότητας, όπως για παράδειγμα τις σάλπιγγες, τις ωοθήκες, το περιτόναιο, τις έλικες του εντέρου, την ουροδόχο κύστη αλλά και αλλού. Θεωρείται ότι το 20-25% των γυναικών που υποβάλλονται σε εξωσωματική γονιμοποίηση η αιτία είναι η ενδομητρίωση. Πιστεύεται ότι η συγκεκριμένη νόσος προκαλεί γυναικεία υπογονιμότητα με ποικίλους μηχανισμούς.
Ανδρική υπογονιμότητα
Η ανδρική υπογονιμότητα αφορά την ύπαρξη διαφόρων διαταραχών του σπέρματος. Η ανδρική υπογονιμότητα σχετίζεται με τη χαμηλή παραγωγή σπερματοζωαρίων, με τη μη ικανοποιητική κίνηση ή την ακινησία αυτών, καθώς και με την αδυναμία εξόδου του σπέρματος. Φλεγμονώδεις καταστάσεις, συγγενείς ή επίκτητες αποφράξεις των σπερματικών σωληναρίων, κιρσοκήλη, έκθεση σε τοξικές ουσίες και φάρμακα, καθώς και χρωμοσωμικές ανωμαλίες του άνδρα ή όγκοι των γεννητικών οργάνων αποτελούν τις συχνότερες αιτίες όλιγο-, άσθενο-, ή τερατοσπερμίας.
