Τεστ Παπανικολάου (τεστ ΠΑΠ), τι είναι και τι διερευνά

Η λήψη κολποτραχηλικού επιχρίσματος για κυτταρολογικό έλεγχο που είναι το γνωστό σε όλους τεστ Παπανικολάου (τεστ - ΠΑΠ) είναι μια μέθοδος εργαστηριακής διερεύνησης του τραχήλου της μήτρας. Αφορά κυρίως στην πρόληψη του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας, είναι επομένως ένας προληπτικός έλεγχος (screening test) που μπορεί να διαγνώσει μία ασθένεια προτού καν εμφανιστεί κάποιο σύμπτωμά της, μέσω μιας σύντομης διαδικασίας, χωρίς κάποια ειδική προετοιμασία.

Το τεστ - ΠΑΠ λανθασμένα θεωρείται ότι είναι αποκλειστικά για την πρόληψη του καρκίνου του τραχήλου.

Επειδή η λήψη του τεστ απαιτεί μακροσκοπική εξέταση του τραχήλου επομένως και του κόλπου, μπορεί να αναδείξει και άλλα πιθανά προβλήματα όπως:

• φλεγμονές/λοιμώξεις από μύκητες, τριχομονάδες, αιμόφιλο του κόλπου και σεξουαλικώς μεταδιδόμενα μικρόβια ή ιούς όπως ο ιός HPV (τον ιό των ανθρωπίνων θηλωμάτων)

• καλοήθεις βλάβες, όπως τραχηλίτιδες ή πολύποδες, που γίνονται ορατές κατά τη λήψη του υλικού

• την ορμονική κατάσταση της γυναίκας, όπως για παράδειγμα ατροφία του κόλπου και του τραχήλου μετά από λήψη φαρμάκων ή κατά την εμμηνόπαυση

• τραυματισμό του κόλπου ή του τραχήλου, μετά από πρόσφατο τοκετό ή χειρουργική επέμβαση στην περιοχή

• προκαρκινικές καταστάσεις με δυσπλασίες, είτε του κόλπου είτε του τραχήλου, που σε ένα πολύ μεγάλο ποσοστό οφείλονται στον ιό HPV

• καρκίνο του κόλπου ή του τραχήλου σε διάφορα στάδια.

Όλες οι γυναίκες, ανεξαρτήτως ηλικίας, μετά την έναρξη της σεξουαλικής τους ζωής θα πρέπει να εξετάζονται. Το τεστ - ΠΑΠ μπορεί πρακτικά να γίνει σε οποιαδήποτε φάση του κύκλου, ακόμα και στην εγκυμοσύνη μπορεί να συμβάλλει στην έγκαιρη διάγνωση και αντιμετώπιση σημαντικών αλλοιώσεων. Η λήψη του τεστ Παπανικολάου αντενδείκνυται κατά τη διάρκεια της περιόδου (εμμήνου ρύσεως) ή και κατά την παρουσία φλεγμονών αφού τα αποτελέσματα μπορεί να μην είναι αξιόπιστα. Δυστυχώς, στις μέρες μας πολλές γυναίκες καθυστερούν χρόνια ή παραλείπουν εντελώς την εξέταση, είτε γιατί υπάρχει ελλιπής ενημέρωση, είτε από αμέλεια ακόμα και από φόβο για το αποτέλεσμα. Παρόλα αυτά η σημαντικότητα αυτής της εξέτασης είναι ζωτικής σημασίας, και δεν θα έπρεπε για κανένα λόγο να παραμελείται.

Η παρουσία φλεγμονών στον τράχηλο πολλές φορές μπορεί να μας δώσει χρήσιμες πληροφορίες και για τη γονιμότητα μιας γυναίκας. Παρουσία μικροοργανισμών που σχετίζονται με σαλπιγγικά προβλήματα μπορεί να εξηγήσει τη δυσκολία σύλληψης σε κάποιες περιπτώσεις και να μας βοηθήσει να διαγνώσουμε το πρόβλημα. Επίσης είναι ιδιαίτερα χρήσιμο να γίνεται οπτική εκτίμηση του τραχήλου κατά τη λήψη του τεστ - ΠΑΠ, αφού σε περιπτώσεις θεραπειών γονιμότητας ένας προηγούμενα τραυματισμένος τράχηλος από κάποια επέμβαση, όπως κωνοειδή εκτομή, μπορεί να δημιουργήσει σημαντικές δυσκολίες κατά τη σπερματέγχυση ή την εμβρυομεταφορά.